To straszne słowo na u. ~ Integracja? ~
- Dom Otwarty
- 20 cze 2020
- 3 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 4 lis 2020

Scenariusz zajęć z wykorzystaniem odcinka podcastu „To straszne słowo na u” poświęconego integracji.
https://soundcloud.com/dom-otwarty/integracja (więcej linków poniżej)
Odbiorcy
Scenariusz przewidziany jest dla starszych uczniów szkoły podstawowej (klasy 6-8). Może zostać dostosowany do potrzeb zajęć w szkole średniej.
Czas trwania
45 minut
Opis ogólny
Jednym z najczęściej stawianych uchodźcom zarzutów jest to, że są niechętni integracji. Niniejsze zajęcia mają na celu wyjaśnienie, na czym polega integracja uchodźców i jakie wyzwania są z nią związane. Podstawową metodą będzie odwoływanie się w tym kontekście do doświadczeń własnych uczniów i szukanie elementów wspólnych i rozbieżnych z doświadczeniami uchodźców.
Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie.
Proponujemy w tym miejscu wyjaśnienie uczniom, dlaczego właśnie taki temat zajęć. Przykładowe wyjaśnienie może wyglądać tak: „Dużo słyszymy o uchodźcach. Ale zawsze z naszej perspektywy jako kraju, do którego przyjechali czy mogą przyjechać i społeczeństwa, które w Polsce mieszka. Dzisiaj spróbujemy popatrzeć z punktu widzenia przybyszów. To ważne, bo uchodźcy mieszkają także wśród nas.”
Podstawowe informacje o uchodźcach w Polsce:
Szacuje się, że w Polsce jest ok. 5 tys. osób oczekujących na decyzję władz państwowych w sprawie statusu uchodźcy i drugie tyle, które zostały oficjalnie uznane za uchodźców lub otrzymały inną formę zgody na pobyt w Polsce w związku z zagrożeniem w kraju ojczystym.
Są to przede wszystkim osoby z Czeczenii, Ukrainy i Tadżykistanu, ale jest wśród nich także ok. tysiąca osób z Bliskiego Wschodu (Syria, Irak, Iran, Afganistan). [W młodszych klasach można wskazać te kraje na mapie, albo poprosić uczniów, żeby sami je znaleźli. To pomoże im uzmysłowić sobie, jak długą drogę do bezpieczeństwa przychodzi uchodźcom pokonać.]
Ponad 40% osób, które Polska objęła ochroną, to kobiety (dorosłe i dzieci). – 5 min.
2. Odsłuchanie podcastu – 20 min. (materiał w dowolnym z poniższych linków):
3. Ćwiczenie
W trakcie podcastu wymieniono osiem wyzwań integracyjnych, które stoją przed uchodźcami. Są to: 1) nauka języka, 2) znalezienie mieszkania, 3) dostosowanie swoich zwyczajów, 4) znalezienie pracy, 5) poradzenie sobie ze skutkami psychicznymi i fizycznymi przejść, 6) nauczenie się nowych zwyczajów i procedur, 7) tworzenie więzi społecznych, 8) poznanie obowiązujących przepisów prawa i niepisanych zasad.
Można je wypisać na tablicy w miarę ich pojawiania się w podcaście.
Prosimy uczniów, by zastanowili się, które wyzwania będą uniwersalne (dotyczące każdej lub prawie każdej uchodźczyni czy uchodźcy), a które indywidualne. Wybór trzeba będzie uzasadnić.
Celem tego ćwiczenia jest uświadomienie uczniom, że sytuacja każdego uchodźcy czy uchodźczyni jest niepowtarzalna. I choć istnieją elementy wspólne (język, dom, praca), to już nie każdy uchodźca będzie miał trudność z dostosowaniem swoich zwyczajów (np. osoby z Ukrainy), samodzielnym funkcjonowaniem czy stopniem tworzenia więzi społecznych (bo to zależy też od charakteru danej osoby – w klasie są pewnie uczniowie, którzy mają wielu przyjaciół i znajomych, oraz tacy, którzy są raczej samotnikami).
Czas trwania: 5 min.
4. Omówienie ćwiczenia - dyskusja Uczniowie uzasadniają swoje wybory, w miarę możliwości bazując na własnych doświadczeniach (np. uczeń był w kraju, którego języka i zwyczajów nie zna; ma rodzinne doświadczenie trudności życiowych związanych z czyimś stanem fizycznym lub psychicznym [Uwaga: tę drugą kategorię przywołujemy jedynie wtedy, kiedy nie zachodzi ryzyko stygmatyzacji]. Zadając pytania uzupełniające, staramy się skłonić ich także do opowiedzenia o zmianie opinii, z którymi przyszli na zajęcia (jeśli taka zmiana nastąpiła). Warto położyć nacisk na to, że rzeczy dla nas oczywiste, dla uchodźców wcale oczywiste być nie muszą (na poziomie praktycznym i na poziomie społecznym). Czas trwania: 10 min.
5. Podsumowanie ćwiczenia i lekcji.
Podsumowujemy, czego się dowiedzieliśmy (fakty), co nam wyszło z dyskusji (interpretacja), czy integracja jest prosta (opinia). – 5 min.
Zamierzone rezultaty
Podstawowa wiedza o uchodźcach w Polsce (w tym definicję słowa uchodźca, zawartą w podcaście). Zrozumienie procesu społecznego, jakim jest integracja i znajomość wyzwań z nim związanych. Budowanie postrzegania uchodźców jako jednostek, a nie jednolitej kategorii zbiorowej. Budowanie empatii przez odwołanie się do doświadczeń własnych. Budowanie umiejętności spojrzenia na daną kwestię z innej perspektywy.
Comments